21 OKTOBER 2024
Op 21 oktober organiseert de taalexpertengroep van Invento een inspirerende studiedag rond taal. Leerkrachten uit alle Inventoscholen komen samen om praktijkgerichte inzichten en goede voorbeelden te delen die het taalonderwijs versterken. Deze dag staat in het teken van samenwerking, kennisuitwisseling en het ontwikkelen van een breed gedragen taalbeleid.
Ontdek hieronder welke workshops worden aangeboden en leer de experts achter deze studiedag kennen.
DAGINDELING
ONTHAAL
8u45 - 9u15
PLENAIRE DEEL
9U15 - 10U45
Geef me de vijf!
Door Saar Callens, schoolcoach begrijpend lezen Artevelde hogeschool
Uitleg over de vijf sleutels voor effectief (begrijpend) luisteren en lezen.
Saar Callens is orthopedagoog en docent, Banaba’s Buitengewoon onderwijs en Zorgverbreding en remediërend leren aan de Arteveldehogeschool in Gent. Ze onderzoekt ‘Krachtige taalleeromgevingen en taalkrachtige leeromgevingen’. Ze zet zich in als schoolcoach begrijpend lezen (Geef me de 5), voor leesbeleid (Mee(r)lezers in Gent) en krachtige taalleerkansen op school (Tijd voor Koaliteit).
WORKSHOPS (1)
11u - 12u30
12u30 - 13u30
LUNCH
13u30 - 15u00
WORKSHOPS (2)
15u - 15u15
AFSLUITMOMENT
WORKSHOPS
vertellen en voorlezen?
Verrassen, verleiden en oefenen
In de wereld van verhalen kan alles: een eigenwijs hert, een hond die ballet danst, een uiltje dat z'n mama zoekt of een krokodil die kindjes lust. Maar er is meer! Ben je op zoek naar afwisseling in je boekenaanbod? Benieuwd hoe je actief aan de slag kan gaan met een prentenboek? Wil je je kleuters (ook zelfstandig) laten oefenen op begrijpend luisteren en hen zo voorbereiden op begrijpend lezen?
Voor- en namiddag workshop
Door: Eline Bernaerts (Thomas More)
Voor: KS
Lokaal: D23 (20 pers)
Eline Bernaerts is master in de taal- en letterkunde (Universiteit Antwerpen) en leraar. Sinds 2012 werkt zij bij Thomas More als taaldocent en lerarenopleider in de educatieve bacheloropleiding voor kleuteronderwijs (Lerarenopleiding Kempen). Eline houdt van verrassende prentenboeken en interessante babbeltjes met kleuters.
Begrijpend luisteren is een erg belangrijke sleutel om de taal- en leesvaardigheid van kinderen een stevige basis te geven. Wat is de kracht van begrijpend luisteren en hoe kan je er in de kleuterschool aan werken?
ééN EN AL OOR
Voor- en namiddag workshop
Door: Sofie Robyns (CTO)
Voor: KS
Lokaal: B05 (25 pers)
Sofie Robyns is kleuterleraar en heeft ervaring in de zorg. Ze geeft freelance vormingen voor het CTO en is daarnaast mentor ‘aanvangsbegeleiding kleuter’ in scholengemeenschap De Speling in Genk. Al meer dan tien jaar is ze daar ook taalcoach. Ze maakte deel uit van de ontwikkelgroep Zin in leren! Zin in leven! voor Nederlands bij Katholiek Onderwijs Vlaanderen. Verder was Sofie betrokken bij het vooronderzoek van KOALA. Ze werkte ook als digitale toetsassistent voor dit onderzoek. Voor de taalmethode Klap Klap van uitgeverij Averbode was ze zowel auteur als deel van de conceptgroep. Ze wil met haar enthousiasme leraren aansteken om het verschil te maken zodat alle kinderen maximale ontwikkelkansen krijgen.
Een rijk taalaanbod in de klas
In deze sessie wisselen we ideeën uit over zinvolle activiteiten rond rijmen, woordenschat aanleren, werken vanuit een prentenboek en de aanbreng van letters.
Voor- en namiddag workshop
Door: Marleen Peeters (Basisschool Groei!)
Voor: KS
Lokaal: B09 (25 pers)
Marleen Peeters heeft een bacheloropleiding voor kleuteronderwijs gevolgd aan de Karel De Grote Hogeschool te Antwerpen. Van 2000 tot 2012 was ze actief als kleuterleerkracht in de klas binnen het gemeenschapsonderwijs te Schoten. Vanaf 2012 kreeg ze een nieuwe functie als zorgleerkracht en zorgcoördinator in het kleuteronderwijs. Daarbuiten heeft ze zich verdiept in meertaligheid en heeft ze vanuit de zorgwerking veel ervaring opgedaan bij het begeleiden van anderstalige leerlingen. Sinds 2014 geeft ze verschillende vormingen rond een krachtige taalleeromgeving en meertaligheid bij kleuters binnen Thomas More Mechelen en Vorselaar. In 2015 ging ze van start met een eigen ontworpen sprookjesvertelling waarbij ze de figuur Elfje Fien en Prinses Roosje tot leven brengt. In dit magisch avontuur mag ze jaarlijks met haar team 900 kinderen verwelkomen. Tussen 2018 en 2024 ontstond er een samenwerking met uitgeverij Averbode/Plantyn, waarbij ze meewerkte aan verschillende uitgaven: 40 op een rij, WAJO en leesknuffels. Ze was ook de spreker van verschillende vormingen voor de uitgeverij. In haar vrije tijd houdt ze van lekker eten, dansen en reizen.
Sleutelen aan lezen
Technisch lezen, ook een taak van de bovenbouw?
Accuraat, vlot en expressief kunnen lezen is een voorwaarde voor goed leesbegrip. Hoe kan je doorheen de hele basisschool werken aan vloeiend technisch lezen (in functie van begrijpend lezen)?
Voormiddag workshop
Door: Sarah Slabbaert (CTO)
Voor: LS 3de graad + SO
Lokaal: B08 (25 pers)
Namiddag workshop
Door: Sarah Slabbaert (CTO)
Voor: L2, L3, L4
Lokaal: B08 (25 pers)
Sarah Slabbaert gaf twee jaar les in het secundair onderwijs, waarna ze als lector taal in de lerarenopleiding belandde. Daar inspireerde ze drie jaar lang studenten lager onderwijs en bouwde ze mee aan het taalbeleid van de hoge school. Eens een leraar altijd een leraar, dus van lector maakte Sarah enkele jaren geleden de overstap naar vormer bij het CTO. Hier kan ze haar liefde voor het werken met gemotiveerde groepen verderzetten in vormingen rond verschillende talige thema’s zoals meertaligheid en (begrijpend) lezen. Daarnaast is Sarah graag in het veld te vinden en krijgt ze energie van het begeleiden van schoolteams naar een krachtig taalbeleid. Sinds haar start op het CTO maakt Sarah ook deel uit van een experimenteel project van de stad Leuven. In dit project werkt ze nauw samen met een collega van Praxis P en vele andere (zorg)partners. Samen zetten zij zich in om Leuvense kinderen met een gedwongen migratieachtergrond te ondersteunen op vlak van taal, onderwijs en psychosociaal welbevinden. Dit alles vertrekkende vanuit de veilige en vertrouwde omgeving van de school. Sarahs ultieme motivatie: een lekje in de olievlek zijn richting een leer-krachtig onderwijs dat leraars inspireert en alle kinderen goesting geeft in leren.
Leren lezen in een taaldivers eerste leerjaar
Hoe kan je anderstalige kinderen, maar ook Nederlandstalige kinderen die het moeilijk hebben met leren lezen, helpen om de stap om te leren lezen wat makkelijker te zetten?
Voor- en namiddag workshop
Door: Lien Wiame (CNO)
Voor: L1
Lokaal: D23 (25 pers)
Lien Wiame studeerde in 2013 af als logopediste. Later studeerde ze bij als leerkracht lager onderwijs. Deze gecombineerde studie- en werkervaring zorgt ervoor dat ze een brede kijk heeft op de ontwikkeling van kinderen. Op dit moment werkt ze in een zelfstandige groepspraktijk in Leuven met kinderen met taal-, leer- en articulatiemoeilijkheden, waar ze veel voldoening uithaalt. Haar doel is om verschillende projecten te ondersteunen die inzetten op preventie van taal- en leermoeilijkheden.
sleutelen aan lezen
Werken aan woordverwerving voor en door begrijpend lezen.
Hoe kan je aan de hand van (prenten)boeken een stevige boost geven aan de woordenschatontwikkeling van je (meertalige)leerlingen?
Voor- en namiddag workshop
Door: Julie Petitjean (CTO)
Voor: LS
Lokaal: B13 (25 pers)
Julie Petitjean volgde een lerarenopleiding en ging aan de slag als leraar Frans in het College van Vilvoorde. Daar kwam ze voor het eerst in contact met ex-OKAN-leerlingen en volgde ze als leraar een aantal sessies rond taalbeleid. Ook de meertalige omgeving in de Brusselse Rand leverde haar heel wat nuttige praktijkervaring op. Na 6 jaar maakte ze de overstap naar de Middelbare Steinerschool in Wijgmaal. Sinds een aantal jaren is ze vormer aan het CTO. De thema’s die haar nauw aan het hart liggen zijn taalverwerving, meertaligheid, anderstalige nieuwkomers en krachtig taalvaardigheidsonderwijs. Haar ultieme motivatie is: scholen en leraren de kracht en ondersteuning geven om ervoor te zorgen dat ons onderwijs werkt voor álle leerlingen!
sleutelen aan lezen
Begrijpend lezen in niet-taalvakken
Hoe kan je leesbegrip en leesmotivatie bij leerlingen verhogen door in te zetten op functionele leesactiviteiten en transfer naar andere vakdomeinen, schooljaren en plaatsen?
Voor- en namiddag workshop
Door: Ine de Brouwer (CTO)
Voor: LS + PAV
Lokaal: B12 (25 pers)
Ine de Brouwer volgde eerst de lerarenopleiding tot leerkracht lager onderwijs, waarna ze haar master Pedagogische Wetenschappen behaalde aan de KU Leuven. Tijdens haar masterstage bij het CTO werd Ine gebeten door effectief begrijpend lezen en het geven van vormingen. Ine werkt mee aan projecten rond begrijpend lezen en taalbeleidstrajecten binnen het basisonderwijs. Daarnaast denkt ze met vrijetijdsorganisaties na over hoe ze binnen hun werking taalstimulerend aan de slag kunnen gaan. Ine haar ultieme motivatie is leerkrachten ondersteunen en de nodige handvatten aan te reiken om alle leerlingen taalkrachtig onderwijs te bieden.
Boeken in de klas: zo doe je dat!
Thematisch en vakoverschrijdend werken met kinder- en jeugdliteratuur.
Er verschijnen elk jaar opnieuw stapels nieuwe kinderboeken: fictie, non-fictie, poëzie… Hoe vind je je weg in dit grote kinderboekenbos? Welke boeken zijn geschikt om in te zetten in de klas, thematisch, over de vakgrenzen heen maar ook om je leerlingen met meer plezier en begrip aan het lezen te krijgen? Welke criteria hanteer je?
Voormiddag workshop
Door: Inge Umans (CNO)
Voor: 1ste en 2de graad LS
Lokaal: B04 (25 pers)
Namiddag workshop
Door: Inge Umans (CNO)
Voor: 3de graag LS + SO
Lokaal: B04 (25 pers)
Inge Umans begon tijdens haar onderwijzersopleiding met het recenseren van kinder- en jeugdboeken om opnieuw voeling te krijgen met de boekenwereld van het kind. Het vuur wakkerde aan. Nieuwe ontdekkingen werden losgelaten op een testpubliek tijdens stages, en later ook op de leerlingen in haar klas. Inge gaf les aan kinderen, jongeren en volwassenen en woonde & werkte een tijdje in Afrika. Op elke werkplek startte ze leesbevorderende projecten op en zeulde ze koffers vol boeken met zich mee. Inge ruilde haar job in het onderwijs in voor een job bij docAtlas waar ze de collectie TAAL mee opvolgde. Ze recenseerde een hele tijd voor Pluizer, richtte Pluizuit op en werkte lessuggesties uit bij de boeken in de redactie van Boekidee (Leesgoed).
In deze workshop duiken we in de wetenschappelijke inzichten over taal in het brein. Wat weten we intussen over taalverwerving en taalverwerking van (meerdere) talen in onze hersenen? Hoe worden talen in de hersenen geleerd en geactiveerd? Wat vertelt ons dit voor de didactiek van talen en welke leerstrategieën zijn effectief?
(Meer)taligheid en het brein
Enkel voormiddag workshop
Door: Maaike Loncke (GO! Atheneum Schilde)
Voor: SO
Lokaal: D20 (27 pers)
Dr. Maaike Loncke deed meer dan 10 jaar cognitief psychologisch onderzoek met een focus op taalverwerving en -verwerking (UAntwerpen, UGent en Thomas More), om dan de afgelopen 10 jaar de opgedane wetenschappelijke inzichten te implementeren in de onderwijspraktijk en de zorg voor leerlingen (zowel als leerkracht, leerlingenbegeleider als beleidsmedewerker ). Ze is momenteel coördinator op de campus Schilde van het Atheneum Schoten-Schilde.
Diataal toetsen uitgelicht
Hoe lees en interpreteer je de resultaten van de toets? Hoe ga je hiermee nadien aan de slag tijdens je lessen?
Enkel namiddag workshop
Door: Kaat Vekemans (Atheneum Malle)
Voor: SO
Lokaal: D20 (27 pers)
Kaat Vekemans is een gedreven leerkracht secundair onderwijs met een master in de filosofie en een educatieve master. Ze heeft een scherpe analytische geest en gaat graag praktijkgericht met zaken aan de slag. Op het GO! Atheneum Malle deed ze twee jaar ervaring op als vervolgschoolcoach voor zowel okan als ex-okan leerlingen. Daarnaast volgde ze een opleiding tot taalanker en zet ze nu haar expertise in om de taalvaardigheid van alle leerlingen binnen de school te bevorderen.
meertalige of taalarme leerlingen
Help, ik heb meertalige of taalarme kinderen in de klas! Wat nu?!
Superdiversiteit is realiteit. Dat is te merken in onze scholen en klassen: we geven les aan een doorsnede van die superdiverse samenleving. Enerzijds is een culturele en talige diversiteit in jouw klas mogen ontvangen een rijkdom, anderzijds kan het ook een pittige uitdaging zijn.
Hoe pak je het aan als kinderen taalarm zijn? Wat hebben kinderen nodig wanneer Nederlands niet hun moedertaal is? Hoe ga je om met ouders die laag geschoold zijn en/of die niet in Vlaanderen school liepen? Hoe zit dat eigenlijk als kinderen meertalig opgroeien? Hoe kan ik ervoor zorgen dat ik ook taalarme kinderen in de les mee krijg? Op deze en andere vragen over taalverwerving in een taalarme of meertalige context gaan we in deze workshop dieper in. Je krijgt achtergrondkennis, succesfactoren en tips en tricks aangereikt waarmee je in de klas meteen aan de slag kan gaan.
Na deze workshop…
ken je succesfactoren voor het lesgeven aan leerlingen die in een taalarme of meertalige context opgroeien
heb je zicht op hoe meertalige taalverwerving verloopt
ben je geïnspireerd in hoe je in een superdiverse context verbindend met ouders kan omgaan
heb je concrete tips en tricks op zak die je meteen in een taalarme of meertalige context in de klas kan gebruiken
Voor- en namiddag workshop
Door: Sofie Coenen
Voor: BS + SO
Lokaal: D29 (25 pers)
Sofie Coenen is pedagogisch begeleider taal bij de PBD GO!. Ze bouwde heel wat expertise op in meertaligheid en anderstalige nieuwkomers. Sofie put uit 18 jaren praktijkervaring als klasleerkracht, zorgleerkracht en leerkracht AN in een superdiverse basisschool. Ze volgt actuele ontwikkelingen inzake taal, meertaligheid en AN op de voet. Sofie zorgde voor alle informatie over meertaligheid, culturele diversiteit en anderstalige nieuwkomers op de materialenbank. Tevens is zij mede-auteur van het pedagogisch cahier ‘Anderstalige nieuwkomers in het basisonderwijs: géén ‘apart’ verhaal en het ‘Basisboek voor GO!ed kleuteronderwijs – Kansen voor kleuters’.
Taalbeleid: wat en hoe?
Met de opleiding Taalbeleidsexpert bieden we je uitgebreide knowhow om op de eigen werkplek een taalbeleid op gang te trekken of te optimaliseren en om je collega’s in hun klaspraktijk te ondersteunen.
Voor- en namiddag workshop
Door: Pandora Versteden (CTO)
Voor: Directies, zoco’s en beleidsmedewerkers BaO
Lokaal: D25
Pandora Versteden is coördinator vormings- en valorisatieprojecten op het CTO. Ze begeleidt daarnaast al jarenlang vormingsprojecten rond taalbeleid en taalvaardigheidsonderwijs aan leerkrachten en schoolteams in het basisonderwijs. Daarin komen allerlei thema’s aan bod, zoals mondelinge vaardigheden en begrijpend lezen stimuleren, anderstalige nieuwkomers, evalueren van taalvaardigheid… Pandora werkte ook al mee aan enkele flankerende onderzoeksprojecten en schreef mee aan de boeken ‘Volop Taal’ en ‘Boordevol Taal’, en de praktijkgids ‘Sleutels voor effectief begrijpend lezen’. Pandora’s ultieme motivatie is: er samen met scholen en leerkrachten voor zorgen dat alle kinderen de kans krijgen om zich volledig te ontwikkelen.
praktisch
locatie & parking
ETEN & DRINKEN
Lunch: assortiment belegde broodjes. Er wordt doorlopend water, thee en koffie voorzien.